Zmiana sposobu wentylacji w już istniejącym budynku jest zadaniem wymagającym większego wysiłku w porównaniu z innymi zabiegami termomodernizacyjnymi. Korzyści z jej przeprowadzenia są jednak nieocenione. Razem ze specjalistami z firmy Vaillant przedstawiamy podstawowe informacje na temat wentylacji budynku oraz radzimy, jak wykonać odpowiednią wentylację w budynku termomodernizowanym.
Z tekstu dowiesz się:
- jaka jest rola wentylacji budynku,
- jakie są sposoby na wentylację budynku termomodernizowanego,
- jak zainstalować rekuperację w starym domu,
- jak rekuperacja wpływa na koszty ogrzewania.
Podstawowym źródłem świeżego powietrza w starych budynkach są nawiewniki okienne, a także nieszczelności ram montażowych oraz drzwi wejściowych. Jednocześnie przez te szczeliny podczas dużych mrozów najbardziej wychładza się budynek. Aby zmniejszyć straty ciepła, właściciele często izolują te miejsca lub wymieniają stolarkę okienną, dzięki czemu przegrody są bardziej energooszczędne.
Zwiększając szczelność pomieszczenia, ograniczamy jednak napływ świeżego powietrza. System wentylacji grawitacyjnej dąży do uzyskania równowagi w budynku, tzn. taka sama ilość powietrza jest wyciągana, co nawiewana. W konsekwencji zmniejsza się wyciąg zużytego powietrza (poprzez szachty wentylacyjne) z pomieszczeń. Ogólna sprawność wentylacji spada, co prowadzi do wielu niepożądanych skutków.
Dlaczego wentylacja budynku jest ważna?
Często spotykanym problemem po wymianie stolarki okiennej lub uszczelnieniu budynku jest niewystarczający napływ świeżego powietrza. W przypadku kominków, piecyków oraz kotłów z otwartą komorą spalania konsekwencje niewystarczającej wentylacji mogą być tragiczne. W budynkach ogrzewanych z sieci miejskiej lub przez nowoczesne kotły z zamkniętą komorą spalania albo pompy ciepła to mniejszy problem, chociaż skutki nadal są odczuwalne dla domowników.
Odpowiednia wilgotność, temperatura oraz prędkość przepływu powietrza to trzy najważniejsze parametry wpływające na komfort przebywania w pomieszczeniu. Głównym problemem w budynkach modernizowanych napotykanym przez mistrzów kominiarskich, którzy odpowiadają za kontrolę systemu wentylacji, jest nadmierna wilgotność. Zbyt wilgotne pomieszczenie sprzyja rozwojowi pleśni i grzybów, które mogą prowadzić do różnego rodzaju chorób oraz alergii. Brak wentylacji to również zwiększenie stężenia CO2. Przebywanie w pomieszczeniu o przekroczonej normie stężenia dwutlenku węgla prowadzi do bólów głowy i problemów z oddychaniem, a także pogarsza samopoczucie. Dodatkowo nieprzyjemne zapachy z toalety oraz aromaty gotowania utrzymują się w pomieszczeniu przez długi czas.
Czy warto więc wymieniać okna, skoro i tak musimy nawiewać zimne powietrze z zewnątrz?
Jak wentylować szczelne budynki?
Nawiewniki okienne w nowych oknach mimo wszystko generują mniejsze straty niż stare okna drewniane. Istnieją jednak inne sposoby na dostarczenie świeżego powietrza do budynku – i w dodatku czystszego, przefiltrowanego i ogrzanego.
Rozwiązaniem jest wentylacja mechaniczna z rekuperacją. Powietrze nawiewane jest filtrowane, a powietrze ciepłe nie ucieka kominem. Trafia na wymiennik ciepła, gdzie oddaje energię cieplną świeżemu powietrzu.
W większości pomieszczeń montuje się nawiewniki lub wywiewniki powietrza połączone przewodem wentylacyjnym z jednostką rekuperatora. System ten rozwiązuje wspomniane już problemy z wilgotnością i CO2, ale stawia wyzwanie inwestorowi, ponieważ wymaga prowadzenia przewodów do większości pomieszczeń. O ile w nowo budowanych budynkach przewody można wcześniej zaplanować i ułożyć w stropie, to czy jest to możliwe w budynkach już zamieszkałych?
Wykonanie wentylacji mechanicznej w starym domu
Głównym problemem podczas modernizacji wentylacji jest odpowiednie prowadzenie przewodów od centrali do punktów nawiewu i wywiewu. Dlatego ważny jest dobry projekt instalacji. Zgodnie z obowiązującą normą musimy zapewnić odpowiedni wydatek powietrza dla określonych pomieszczeń. Przykładowo: minimalny wyciąg z kuchni z kuchenką gazową to 70 m3/h. Dobrze przygotowany projekt rozwiąże problem bilansu powietrza oraz pomoże w planowaniu tras przewodów.
Firma Vaillant posiada w ofercie zarówno kanały okrągłe, jak i płaskie, które w niektórych sytuacjach można łatwiej zaadaptować i zamaskować. Pomocny może się okazać istniejący szacht wentylacyjny, do którego da się wprowadzić przewody. Dostęp do niego możemy mieć z piwnicy lub z poddasza – w ten sposób rozwiązujemy problem wywiewu powietrza z kuchni oraz łazienek. Zdarza się również, że szacht wentylacyjny łączy kuchnię lub łazienkę z „czystymi” pomieszczeniami, do których nawiewamy świeże powietrze.
Dodatkowo w niektórych pomieszczeniach może być konieczna lekka zabudowa lub sufit podwieszany. Należy pamiętać, że nawiew powietrza można wykonać zarówno ze ściany, jak i z sufitu. W przypadku domów parterowych często można wykorzystać przestrzeń nad stropem – wystarczy tylko kilka otworów w suficie. Ważne jest również, aby w kuchni stosować wyłącznie okap z pochłaniaczem bez odprowadzenia na zewnątrz, a ewentualny kominek – wyłącznie z zamkniętą komorą spalania i osobnym doprowadzeniem powietrza. Doświadczony instalator zaproponuje odpowiedni sposób poprowadzenia przewodów, a doradcy techniczni Vaillant pomogą w odpowiednim zbilansowaniu systemu.
Innym rozwiązaniem są rekuperatory recoVAIR VAR 60, które nie wymagają przewodów. Urządzenia są przeznaczone do wbudowania w ścianę zewnętrzną domu i bezpośredniego przyłączenia do instalacji elektrycznej. Dzięki temu idealnie nadają się do zamontowania w już zamieszkanych budynkach.
Wentylacja mechaniczna z rekuperacją a koszty ogrzewania
Problemem wentylacji grawitacyjnej są duże straty ciepła. Ogrzane powietrze wydostaje się na zewnątrz poprzez komin, a zgromadzona w nim energia ucieka z budynku. Dzięki rekuperatorowi ciepło zgromadzone w zużytym powietrzu jest przekazywane do nawiewanego powietrza świeżego. Bardzo ważne, aby te strumienie nie mieszały się ze sobą, a tylko oddawały/pobierały energię – inaczej mieszałyby się również zapachy i zanieczyszczenia. To rozwiązanie w przypadku dobrze ocieplonych budynków może znacznie obniżyć koszt ogrzewania. Rekuperatory firmy Vaillant charakteryzują się bardzo dużą sprawnością przekraczającą 85%, przez co spełniają warunki programu Czyste Powietrze. Dodatkowo centrale wentylacyjne recoVAIR są wyposażone w wysokiej jakości filtry F7 (ePM2,5 65%) lub opcjonalnie F9 (ePM1,0 85%) w strefie powietrza zewnętrznego oraz G4 (zgrubny) w strefie powietrza wywiewanego. Zastosowano filtry o powierzchni skutecznej ok. 0,9 m2, dzięki czemu ich żywotność została wydłużona. Regulator kontroluje zanieczyszczenie filtra oraz przypomina o konserwacji. Więcej o tych urządzeniach dowiesz się na stronie producenta Vaillant.
